Jak Generative AI demokratyzuje dostęp do wiedzy?

‍W 2023 roku AI ewoluowała od czegoś, co niektórzy uważali za science fiction, do coraz bardziej realnej technologii, z której może korzystać niemal każdy. Grupa użytkowników, która eksperymentuje z narzędziami GenAI, rozszerza się błyskawicznie. Jest to możliwe dzięki koncepcji demokratyzacji AI, która polega na wychodzeniu zastosowań AI poza świat ekspertów i udostępnieniu jej potencjału szerszemu gronu odbiorców. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, jak ten trend wpłynie na dostęp do wiedzy w 2024 roku.

Do niedawna rozwój, wdrażanie i wykorzystanie AI ograniczało się do dużych organizacji i gigantów technologicznych dysponujących znacznymi zasobami danych oraz kompetencji. Jednak wraz z wprowadzeniem na rynek pierwszych chatbotów oferujących dostęp do generatywnej sztucznej inteligencji (GenAI), tendencja ta zaczęła się zmieniać. Konwersacyjna AI umożliwiła korzystanie z zaawansowanych narzędzi AI niemal każdemu, bez względu na poziom kompetencji technicznych.

Owa powszechność dostępu do informacji i dorobku AI sprawia, że coraz więcej osób doświadcza procesu demokratyzacji wiedzy i umiejętności w jej zakresie. Umożliwia ona ludziom generowanie idei, jakich nie byliby zdolni tworzyć bez udostępnionych narzędzi.

Demokratyzacja danych AI i tworzenie własnych pomysłów wpisują się w trend popularyzacji wiedzy i zapewniania szerszego dostępu do technologii

Strategiczne trendy technologiczne na 2024 wg Gartnera

Wśród zdefiniowanych przez firmę badawczą Gartner 10 strategicznych trendów technologicznych na 2024 rok znalazły się te, które będą uwzględniane przy podejmowaniu decyzji biznesowych i technologicznych w ciągu najbliższych trzech lat. Trendy te nie stanowią odosobnionych zjawisk – wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają. Oto one:

W niniejszym tekście skupimy się na rozwinięciu jednego z nich: Demokratyczna GenAI.

Czym jest demokratyzacja sztucznej inteligencji?

Demokratyzacja AI to postępujący proces udostępniania technologii i narzędzi AI coraz szerszej i coraz bardziej zróżnicowanej grupie użytkowników pragnących zacząć swoją przygodę z tą technologią.

Celem tak rozumianej demokratyzacji jest uwolnienie kapitału intelektualnego z obszaru AI i usuwanie barier technicznych, co umożliwia organizacjom i osobom nieposiadającym rozległej wiedzy technologicznej wykorzystanie jej do swoich potrzeb.

Analogicznie, demokratyczna GenAI odnosi się do dostępności i zastosowania narzędzi GenAI wśród szerokiego grona odbiorców, niezależnie od ich zaplecza technicznego i zasobów. W efekcie, narzędzia GenAI demokratyzują dostęp do wiedzy i umiejętności.

Demokratyzację AI można zatem postrzegać na dwa sposoby:

• Jako ogół działań mających na celu uczynienie świata AI i data science mniej hermetycznym, a nagromadzony w nim kapitał intelektualny dostępnym szerszej grupie odbiorców.
• Jako narzędzie, które może demokratyzować dostęp do wiedzy i umiejętności, co oznacza to, że jej zdobycze są szerzone i stają się elementem coraz bardziej powszechnej świadomości.

Czym jest GenAI?

Generative AI jest dziedziną AI odgrywającą dziś kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości technologii. GenAI będzie coraz śmielej przenikać nasz świat w sposób, w jaki jeszcze trudno sobie wyobrazić. Bo GenAI to nie tylko trend technologiczny – to zmiana paradygmatu w sposobie interakcji z technologią i wykorzystywania jej narzędzi. Zrozumienie jej fenomenu może pomóc w poruszaniu się po jej przyszłości.

O początkach GenAI, jej istocie i narzędziach możesz przeczytać tutaj: ChatGPT i GenAI – czemu TERAZ jest najlepszy czas na ich zrozumienie?

Do 2026 roku GenAI znacząco zmieni 70% działań związanych z projektowaniem i rozwojem nowych aplikacji internetowych i aplikacji mobilnych

Jak AI zdemokratyzuje dostęp do wiedzy w 2024

Demokratyzacja AI oddaje jej narzędzia w ręce użytkowników nieposiadających specjalistycznej wiedzy technicznej i twardych umiejętności technicznych, zapewniając w ten sposób różnorodne korzyści i możliwości, jakie niesie ze sobą ta technologia.

Demokratyzacja narzędzi GenAI w życiu codziennym

Powszechna osiągalność narzędzi GenAI może wyrównać szanse w dostępie do informacji, wiedzy i umiejętności, co czyni je najbardziej przełomowym trendem obecnej dekady.

W efekcie, dziś każdy może zacząć przygodę z AI. Dzięki ostatnim nowościom wprowadzonym w ChatGPT, personalizacja modelu GPT stała się dostępna dla wszystkich. Tworzenie tzw. GPTs jest dostępne bez znajomości kodowania lub trenowania modeli – teraz można to zrobić za pomocą polecenia w języku naturalnym.

Inne przykłady korzystania z GenAI na co dzień:

• Dzięki ChatGPT można pisać posty na blogu, generować i debugować złożony kod, snuć barwne historie, rozmawiać na prawie każdy temat, który im się zada.
• Wirtualne boty mogą “pracować” w charakterze osobistych doradców, asystentów i projektantów programów nauczania w szkołach i na uczelniach.
• Narzędzia kreatywne sprawiają, że każdy może odkryć w sobie artystyczną ekspresję i stać się twórcą jedynie na podstawie podpowiedzi tekstowych opisujących pożądane wymagania, np. niestandardowych melodii, fotorealistycznych obrazów czy animowanych filmów.

Demokratyzacja GenAI w branżach i profesjach

Demokratyzacja narzędzi GenAI polega na ich coraz szerszym stosowaniu w różnych sektorach – od małych firm wykorzystujących AI do celów marketingowych i tworzenia treści, po edukację – nauczycieli korzystających z narzędzi AI do spersonalizowanych doświadczeń edukacyjnych.

Artyści i projektanci wykorzystują je do generowania unikalnych wizualizacji i koncepcji, zaś badacze i naukowcy do porządkowania i analizy danych oraz sporządzania hipotez.

Z kolei zastosowania narzędzi GenAI w medycynie sprawiło, że wykorzystywane w niej modele diagnostyczne są już doskonalsze od ludzi.

Ciekawym zjawiskiem jest demokratyzacja GenAI w wymiarze wybranych obszarów gospodarki. Branże, które do tej pory ostrożnie eksperymentowały z AI, jak rolnictwo czy energetyka, coraz śmielej korzystają z jej narzędzi. Dzięki GenAI wykrywa się też wiele anomalii w przemyśle. Niezależnie od branży, korzyści płynące z ich stosowania to:

Korzyści płynące z zastosowania GenAI:

• szybkość tworzenia pomysłów na wielu płaszczyznach stwarzające warunki dla podejścia fail fast, które ceni testy i stopniowy rozwój w celu ograniczenia strat i ustalenia, czy pomysł ma wartość;
• krótki czas wprowadzania na rynek nowych pomysłów i produktów;
• hiperpersonalizacja polegająca na łączeniu danych organizacyjnych z modelami GenAI, tworząc spersonalizowane treści dostosowane do konkretnej grupy odbiorców.

Naturalną konsekwencją demokratyzacji dostępu do AI jest poprawa jakości modeli uczenia maszynowego – także tych budowanych od podstaw przez wykwalifikowanych specjalistów data science i ekspertów obszaru AI. Usprawnienia dla nich to np. biblioteki automatyzujące wybrane czynności czy też rozwiązania chmurowe.

Wpływ demokratyzowania GenAI na przyszłość pracy

Usługi oparte na chmurze, modele typu open source czy narzędzia i aplikacje GenAI dostępne jako API zapewniają elastyczne opcje wdrażania i sprawiają, że można je dostosować do potrzeb firmy każdej wielkości. Wytrenowane modele mogą stanowić gotowe rozwiązanie dla wybranych problemów danej organizacji, a także punkt wyjścia do bardziej złożonych strategii.

Modele GenAI umożliwiają:

• usprawnienie istniejących procesów;
• automatyzację ręcznych i rutynowych zadań;
• zwiększenie wydajności.

Korzyści dla firm

Demokratyzacja danych w firmie umożliwia  do danych pracownikom, co zapoznaje ich ze strukturami danych, sposobami interpretacji i analizowania danych.

Wykorzystując demokratyzację AI, organizacje dają szansę swoim zespołom na korzystanie z najnowocześniejszych technologii, maksymalizując jej potencjał i osiągając więcej. Korzyści:

• opłacalność poprzez obniżenie kosztów;
• szybsze podejmowanie decyzji;
• opracowywanie strategii prowadzące do lepszych wyników finansowych;
• dostarczanie coraz wyższej wartości;
• napędzanie wzrostu i osiąganie sukcesu.

Korzyści dla pracowników

Warto przy tym zaznaczyć, że demokratyzacja Gen AI w miejscu pracy to coś więcej niż usprawnienia i korzyści biznesowe. Ta technologia zmienia nie tylko sposób, ale też charakter pracy i oferuje pracownikom nowe możliwości rozwoju.

• zapewnia wiedzę i umiejętności zwiększające ich potencjał;
• wyrównuje ich szanse i zachęca do innowacji;
• daje możliwość generowania kreatywnych rozwiązań i złożonych problemów;
• podnosi zaangażowanie zespołów;
• umożliwia łączenie pracowników z wiedzą w stylu konwersacyjnym.

Według artykułu Gartnera, do 2026 r. ponad 80% przedsiębiorstw będzie korzystać z interfejsów API i modeli GenAI w środowiskach produkcyjnych, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z niespełna 5% w 2023 r. Ta ekspansja oznacza zwrot w kierunku bardziej włączających, wydajnych i innowacyjnych praktyk biznesowych.

Ryzyka i wyzwania demokratyzacji AI

Korzyści, jakie przynosi i może jeszcze przynieść proces demokratyzacji AI są potężne. Należy przy tym pamiętać o szeregu ryzyk, jakie ze sobą niesie.

GenAI jest stosunkowo nową technologią i wiadomo, że wciąż istnieje ryzyko błędów. Na przykład ChatGPT jest znane z tego, że od czasu do czasu cytuje zmyślone źródła i jest podatny na halucynacje.

Tworzenie modeli AI do generowania treści czy analizy danych nadal wymaga wiedzy i umiejętności specjalistów w tej dziedzinie, których nikt nie zastąpi. Bo choć na jednej szali mamy innowacyjność, oszczędności, nowe przychody i poprawę efektywności, to na drugiej pojawia się ryzyko manipulacji przez szkodliwe treści, problemy środowiskowe i sprawy natury etycznej.

Kluczowe wyzwania w kontekście demokratyzacji AI:

• bezpieczne korzystanie z AI w oparciu o jasne regulacje i standardy etyczne;
• wyposażanie innych w wiedzę niezbędną do odpowiedzialnego, skutecznego i produktywnego korzystania z AI;
• podejmowanie szkoleń w celu wypełniania luki w umiejętnościach w zakresie korzystania z danych i AI poprzez szkolenia;
• zatrudnianie specjalistów i inżynierów ds. bezpieczeństwa do kontroli wyników.

Podsumowanie

W dyskusji nad demokratyzacją AI nie należy zapominać o sferze popularyzacji wiedzy o niej i czynieniu wybranych treści bardziej zrozumiałymi. To także potężny wkład w proces jej rozwoju.

Niemałą rolę w tym dziele odgrywają materiały edukacyjne udostępniane na rozmaitych serwisach przez przedstawicieli świata technologicznego. Często w bardzo przystępny sposób przybliżają one odbiorcom nawet najbardziej zawiłe zagadnienia z obszaru GenAI.

W WEBSENSA również dokładamy swoją cegiełkę do popularyzacji wiedzy o AI. Specjaliści z naszej firmy dzielą się swoją wiedzą na temat rozwoju sztucznej inteligencji na kanale YouTube Beyond AI. Jeśli interesujesz się zagadnieniem GenAI albo jej wdrożeniem w życiu codziennym i zawodowym, zachęcamy do śledzenia i kontaktu.